Tsunami Pangandaran Panineungan Pait 2006

 Musibat Alam

MUSIBAT Tsunami di Pangandaran téh lumangsung dina tanggal 17 Juli 2006  poé Senén wayah soré. Cacak lamun kajadian  lumangsung poé Minggu kamarina, tangtu nu jadi korbanna ogé bakal jauh leuwih loba.

CEURIKNA urang Pangandaran katut wilayah   pakidulan, lain baé dina poéan kajadian musibat tsunami baé, tapi nepikeun ka dua taun sabada kajadian mah, lara-balangsak téh terus ngukuntit.
“Balangsak, margi usaha di objék wisata teu jalan salila dua taun campleng ...” ceuk Mang Dudu (54) nu puluhan taun usaha kana lauk baseuh.
Ceuk manéhna, tepika dua taun sabada Tsunami,  Pangandaran téh tiiseun baé,  suwung ku turis. Mun saméméh Tsunami,  saban malem Saptu, Malem Minggu terpika malem Senén, hotél-hotél loba pangeusina, ari sabada kajadian Tsunami mah, tiseun kabina-bina. Tepika genep bulan sabada Tsunami, hotél di Pangandaran lolobana suwung teu ngampihan turis. Malem Minggu di  Pangandaran, ngalaman sepi-jempling euweuh turis nu ngulampreng. Kaayaan karasa geueuman. Kumaha henteu rék kitu sabab mun peuting, anjing babaung di antara ruruntuk bangunan hotél anu geus rata jeung tanah alatan kasapu ombak Tsunami.
Kasangsara anu mawa kasedih ogé kaalaman ku pangusaha beuleum lauk. Nu biasana warung-warungna saban poé peré digarimbung ku turis anu balakécrakan dalahar beuleum lauk, meunang dua taun mah disebutkeun sepi, towong ku anu balanja.
“Mangkaning ari lauk baseuh mah keuna ku buruk. Tepika opat poé masih bisa diakalan diteundeun dina peti és, ngan ari lila  ku  lila mah, tetep bari. Ari diteundeun dina peti és, pan beuki  lila diteundeun, ongkosna beuki mahal da haben meulian és balok,” ceuk Dudu. Antukna cenah, lauk bari téh ditungtut dijualan dimurah-maréh ka tatangga.Lain hayang mulangkeun duit modal,  tapi ulah teu kapuluk teuing.
“Kantos ngamodal, balanja  lauk dua jutaeun, nu mulang ukur tilu ratus rébu,” pokna.
Pamayang gé nasibna teu béda ti anu ngandelkeun rejeki ti turis. Teu dibeulioan ku pangusaha rumah makan di Pangandaran, dicoba lunta ka Cilacap, tapi nya da saréréa keur pada ruksak,  nurunkeun  lauk di Cilacap gé hasilna teu sapira.
Musibat Tsunami di  Pangandaran téh kajadianana dina poé Senén tanggal 17 Juli 2006. Henteu nyangka sacongo buuk, Pangandaran anu sakitu éndahna dina kamarina,  Pangandaran anu sakitu gegekna ku turis dina kamarina, naha atuh ari isukna pasosoré, datang lambak satangtung tangkal kalapa. Nu geus dibéjaan ti awalna alatan aya lini, geus nyingkah ngajauhan basisir, tapi  loba anu haré-haré.
Wilayah anu parna kasapu lambak téh lolobana anuperenahna di Basisir Kulon  sabab éta mah wilayah anu langsung nojo ka samudera. Di éta wilayah,ampir kabéh adegan kaléléd ombak gedé. Nu saralamet mah anu unggah ka bangunan loténg weweg wé. Atawa aya deui anu nérékél  kana tangkal kalapa.
Kajadian datangna ombak gedé téh teu pati lila,  ukur memenitan. Ngan waktu anu singget kitu téh geus ngarobah kaayaan Pangandaran anu tadina éndah jadi burakrakan.
“Pangandaran téh disasaakna dua kali.  Mimitina ditarajang ku ombak luhur, geus kitu ku cai anu mulang deui ka tengah,” ceuk Dudu.
Sawaktu cai balik deui ka tengah, loba anu kaséréd kabawa ka sisi basisir, tapi teu  kurang-kurang anu nyangsang dina naon wé. Puluhan awak jalma nyarelap dina naon, naha dina kamalir, naha dina sela-sela kai, naha nyangsang dina dahan kai jeung sajabana. Jalma anu saralamet loba anu tingga kalongeun, boro ka bisa nulungan nu séjén. Aya anu gogorowokan nyalukan kulawargana anu nyao aya di mana- naha salamet naha cilaka. Atawa aya baé anu  kurah-koréh néangan banda bogana tina ruruntuk  imahna.
“Abdi leungit sepeda motor,  kulkas, katut televisi,” ceuk Bu Imas.  Cenah loba anu leungiteun harta-banda, sakitu gedé saperti sepeda motor, teu kapanggih deui.
Aya 197 urang anu tiwas jeung 85 urang leungit. Dina kapanggihna, loba layon anu teu kanyahoan si saha si sahana. Boa bakal jauh leuwih loba lamun kajadian téh lumangsung poé Minggu kamarina sabab loba jalma anu piknik.
Di Astana Buda, basisir kulon, aya 70 makam nu teu kacatet saha-sahana sabab éta kapanggihna geus teu mangrupa.
“Mugia ulah kaalaman ku anak-ncu ...” ceuk Dudu.
Ari Sumpena mah anu harita jadi pamayang, ti bada musibat tsunami téh eureun ngala laukna sabab baluas.
Basa pas kajadian tsunami, manéhna katut sababaraha baturna keur ngangkleung di tengah laut.
“Teu karaos aya ombak gedé ari lain karasa aya anu ngariyeg mah. Ngala lauk téh jongjon wé. Ngan basa abdi balik ka darat, kaayaan basisir mungguh pangling, teu apal ka mana nya kudu hanjat da sagalana jadi baréda jeung pikaketireun,” ceuk Sumpena.
Sanggeus nyaho yén cikénéh Basisir Pangandaran kaléléd tsunami, kakara panik. Imahna geus euweuh. Ngan kulawargana salamet da cenah basa cai laut ngadadak saat,  geus dibéjaan baka;l aya tsunami, atuh ngarungsi ka jauhna.
“Abdi baluas, hariwang ninggalkeun kulawarga, matak ayeuna mah milih ngabéca wé di Pangandaran téh,” ceuk Sumpena. ***